Besin tercihleriniz; hormonal yolakları, nörotransmitterleri ve sinyal yolaklarını aktive ederek iştah, uyku, enerji alımı, nörojenez, ödül mekanizmaları, bilişsel işlev ve ruh hâli gibi beyin fonksiyonlarını etkilemektedir. Besin tüketim tercihleri ek olarak depresyon gelişimi üzerinde etkili olan birçok patofizyolojik yolağı (inflamasyon, oksidatif stres, beyin fonksiyonu-stres yanıt sistemi gibi) etkileyerek hastalığın seyrinde etkili olabilmektedir.
Çalışmalarla, depresyonlu bireylerde inflamatuar sitokin [interlökin (IL)-1β, IL-6] salınımlarının ve C-reaktif protein düzeylerinin artmış olduğu tespit edilmiştir.
Antiinflamatuar diyet modellerinin, depresyonla ilişkili davranışlarda azalmalara yol açtığı tespit edilmiştir. Yapılan bir metaanaliz çalışması, folat, omega-3 yağ asitleri, tekli doymamış yağ asitleri [monounsaturated fatty acids (MUFAs)], zeytinyağı, balık, meyve, sebze, fındık ve baklagil bakımından zengin olan diyeti, depresyon riski ile ters olarak ilişkilendirmiştir. Buna karşılık yapılan araştırmalarda, şekerli içecekler, rafine gıdalar, kızarmış yiyecekler, işlenmiş et, rafine tahıllar ve yağ oranı yüksek süt ürünleri, bisküvi, meze ve hamur işi tüketimini kapsayan sağlıksız batı tarzı beslenme alışkanlıklarının artmış depresyon riski ile ilişkili olduğu gösterilmiştir.
Düşük seviyelerde 25-hidroksi D3 vitamini seviyesinin depresyon gelişiminde etkili olduğu tespit edilmiştir. Buna ek olarak yeterli çinko, selenyum, magnezyum ve Omega 3 yağ asitlerinin diyetle tüketimi depresyonun azalması ile ilişkilidir. Özellikle yüksek diyet kalitesi, prebiyotik posa tüketimi ve probiyotik takviyeleri kullanımının anksiyete semptomlarını azalttığı ve insanlarda antidepresan etkileri olduğu görülmüştür.
Beslenme durumunun depresyon gibi psikiyatrik hastalıkların semptomlarının azaltılmasında önemli rol oynayabileceğini vurgulamaktadır.
İYİLİK HALİNDE DİYET
Dyt.Melike PEKCAN
Kaynakça;
Depresyonda Beslenmeye Farklı Bir Bakış: Fizyopatolojik Yolaklar Üzerinde Besin Ögelerinin Önemi-Turkiye Klinikleri J Health Sci. DOI: 10.5336/healthsci.2020-76016
